Ο Patrick Brunner συζητά για την επιλογή της γάζας βάσει των γεωμετρικών χαρακτηριστικών της.

Η γάζα δεν αποτελεί την κύρια ανησυχία για ένα μεταξοτύπη. Συχνά θεωρείται ότι μια γενική επιλογή γάζας «θα τυπώσει» χωρίς να δημιουργεί οποιοδήποτε πρόβλημα. Ωστόσο, για να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή αξιοπιστία στην εκτυπωτική διαδικασία, συνιστάται να ρίξετε μια πιο προσεκτική ματιά στις παραμέτρους γύρω από τις γάζες.

Κάθε μεταξοτύπης γνωρίζει ότι είναι καλύτερο να χρησιμοποιήσει μια χοντρή ίνα στη γάζα του για πλακάτα θέματα και μια λεπτή γάζα για θέματα με λεπτομέρειες. Εάν εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα εκτύπωσης, συνήθως είναι αρκετή η ρύθμιση του μελανιού. Παρολαυτά, η επιλογή της γάζας θέτει τα όρια στην ανάλυση που θα χρησιμοποιηθεί για την εκτύπωση, το μέγεθος κόκκου του  μελανιού αλλά και το πάχος της εκτύπωσης. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τους παράγοντες που οδηγούν στη βέλτιστη επιλογή γάζας, θα μπορέσετε να αποφύγετε δυσάρεστες εκπλήξεις, επιτρέποντας μεγαλύτερη αξιοπιστία κατά την εκτυπωτική διαδικασία.

Προδιαγραφές μεταξοτυπικής γάζας

Από μια μεταξοτυπική γάζα, περιμένουμε να αποτελέσει μια καλή βάση πρόσφυσης για το στένσιλ (η αρνητική περιοχή του προς εκτύπωση θέματος ©Τσιγώνιας Αντώνης-2016), η οποία να υλοποιεί εκτύπωση χωρίς προβλήματα ακόμα και σε μεγάλα τιράζ. Η γάζα θα πρέπει να εξασφαλίζει τη βέλτιστη απελευθέρωση του μελανιού από τα νήματα της κατά την εκτύπωση. Τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά της γάζας σε συνδυασμό με τα ανωτέρω εξασφαλίζουν σταθερό και ισόπαχο φιλμ μελανιού σε όλη την διάρκεια της εκτύπωσης. Οι λεπτές γραμμές και η εκτύπωση ράστερ απαιτούν συνεχή ακρίβεια καθ’ όλη την διάρκεια της εκτύπωσης για την επίτευξη μιας ομαλά διαβαθμισμένης εικόνας. Η υψηλή αντίσταση στις τάσεις (μηχανική αντοχή) κατά την τάνυση, είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστεί μια σταθερή εκτύπωση και να διασφαλιστεί η σύμπτωση σε τετραχρωμίες, ακόμη και όταν τα τιράζ είναι μεγάλα. Εκτός από την αντίσταση στις μηχανικές καταπονήσεις απαιτείται και η υψηλή αντίσταση στις χημικές καταπονήσεις που δέχεται η γάζα κατά την εκτυπωτική εργασία. Η αυξημένη αντοχή στις καταπονήσεις την καθιστούν ανθεκτική στο μεγάλο εύρος χημικών και μελανιών που χρησιμοποιούνται κατά την εκτύπωση και την επαναφορά της μελάνης για όλη την διάρκεια της επαναλαμβανόμενης εκτυπωτικής εργασίας.

Γεωμετρία γαζών

Η βάση της γεωμετρίας της γάζας είναι ο αριθμός και η διάμετρος της ίνας. Ο αριθμός της ίνας μετριέται σε ίνες/cm ή ίνες /ίντσα και η διάμετρος σε μικρά - βλέπε σχήμα 1.

Από αυτά τα βασικά στοιχεία, προκύπτουν όλες οι άλλες σχετικές τιμές όπως το πάχος της γάζας (σε μικρά), το άνοιγμα (ή μάτι) της γάζας (σε μικρά) και η ανοικτή επιφάνεια (open area) (%) - βλέπε εικόνες 2, 3 & 4.

Το άνοιγμα της γάζας περιορίζει το μέγεθος του κόκκου του μελανιού, το οποίο θα πρέπει να είναι το πολύ το ένα τρίτο του ανοίγματος, κατά προτίμηση το ένα πέμπτο (Σχήμα 5).

Η μικρότερη εκτυπώσιμη κουκίδα: Ο συνδυασμός της διαμέτρου του νήματος και των ματιών της γάζας περιορίζουν το μέγεθος της μικρότερης εκτυπώσιμης κουκίδας. Αυτό δεν πρέπει να πέσει κάτω από ένα ελάχιστο δυο νημάτων και ενός ματιού(κανόνας 2 νημάτων 1 μάτι) - δείτε τα Σχήματα 6 & 7.

Λεπτή εκτυπώσιμη γραμμή: Γίνεται πιο δύσκολο όταν πρέπει να οριστεί η λεπτότερη εκτυπώσιμη γραμμή, καθώς αυτή εξαρτάται επίσης από την αναλογία μεταξύ της διαμέτρου της ίνας και των ανοιγμάτων- ματιών της γάζας. Επειδή οι γραμμές συχνά είναι σχεδόν παράλληλες προς τα νήματα, συνιστάται να συμπεριληφθούν τουλάχιστον δυο νήματα και δύο οπές-μάτια για την καλύτερη εκτυπώσιμη γραμμή - βλ. Εικόνα 8.

Η σταθερότητα του πάχους της γραμμής εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα επίστρωσης του stencil, από την ανάλυση της χρησιμοποιούμενης emulsion και του εκτυπώσιμου αρχείου.

Ο θεωρητικός όγκος μελάνης υπολογίζεται από την ανοικτή επιφάνεια και το πάχος της γάζας και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό της κατά προσέγγιση κατανάλωσης μελάνης (+/- 10%) και είναι επίσης χρήσιμος ως σύγκριση μεταξύ των διαφόρων τύπων γαζών όσον αφορά την εναπόθεση μελανιού. Ο θεωρητικός όγκος μελάνης σε cm³/m² αντιστοιχεί περίπου στην εναπόθεση υγρής μελάνης σε μικρά - βλέπε σχήμα 9.

Όλες αυτές οι παράμετροι γαζών μπορούν να διαβαστούν στις λίστες των κατασκευαστών, επομένως δεν χρειάζεται να υπολογιστούν, εκτός από την κατανάλωση μελάνης. Εάν κοιτάξετε τουςόγκους μελάνης σε αυτές τις τεχνικές λίστες, θα ανακαλύψετε ότι κυμαίνονται σε διαβαθμίσεις από 5 έως 323cm³/m². Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο τα πλαστικά μπουκάλια ή τα σωληνάρια συχνά διακοσμούνται με τη μέθοδο της μεταξοτυπίας.

Γιατί υπάρχουν διαφορετικές διάμετροι με τον ίδιο αριθμό νημάτων (δείτε το σχήμα 10).
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση προκύπτει από τις απαιτήσεις της δουλειάς. Συνιστάται, για παράδειγμα, να επιλέξετε τη γάζα με τη λεπτότερο νήμα για λεπτές γραμμές για να αποφύγετε τα μπουκώματα/βουλώματα ή την απώλεια πάχους γραμμής σε περίπτωση παραλληλισμού μεταξύ του νήματος και της προς εκτύπωση γραμμής. Κατά την εκτύπωση ράστερ/ημιτονικών, η γάζα με τη μέση διάμετρο νήματος είναι πιθανότερο να προτιμηθεί, καθώς έχει μια ισορροπημένη αναλογία μεταξύ ίνας και ανοικτής επιφάνειας.

Εικόνα 10.

Η επιφάνεια της ίνας επιτρέπει την δημιουργία των κουκίδων στις τονικές τιμές των τριών τετάρτων (στα βαριά ποσοστά / ή στα ποσοστά μεγαλύτερα του 15%), χωρίς να επηρεάζεται δυσμενώς η κυκλοφορία του μελανιού στα φωτεινά σημεία / σημεία με μικρή κουκίδα. Οι χοντρές με μικρά ανοίγματα εγγυώνται υψηλές τιμές τάνυσης και υψηλή ανθεκτικότητα. Επίσης, η κατανάλωση μελάνης μπορεί να μειωθεί σημαντικά.

Λευκή ή κίτρινη γάζα;

Τα νήματα της λευκής γάζας ανακλούν και εκτρέπουν την ακτινοβολία (φάσμα ακτινοβολιών στην περιοχή UVA- στο οποίο βρίσκεται η φωτοευαισθησία των emulsion που χρησιμοποιούνται στην μεταξοτυπία) κατά την φωτομεταφορά, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται το φαινόμενο undercutting. Αυτές οι ανακλάσεις ακτινοβολίας προκαλούν απώλειες ποιότητας στην φωτομεταφορά της πληροφορίας με αποτέλεσμα την έλλειψη ευκρίνειας στις ακμές της εκφώτισης. Επομένως, οι λευκές γάζες δεν συνιστώνται εάν απαιτούνται κοφτές γραμμές ή μεγάλη λεπτομέρεια. Οι κίτρινες γάζες μετατρέπουν την ακτινοβολία UVA σε κίτρινο φως: η ακτινοβολία UVA/ ή το κίτρινο φως απορροφάται από το νήμα, καθώς το κίτρινο είναι σχεδόν στο άλλο άκρο του ορατού φάσματος. (Βλέπε Σχήμα 11). Το ανακλώμενο κίτρινο φως δεν επηρεάζει την emulsion, οπότε δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου διάχυση ακτινοβολίας UV-A, άρα το αποτέλεσμα κοφτές γραμμές. Το μόνο μειονέκτημα της κίτρινης γάζας είναι ο διπλασιασμός σχεδόν του χρόνου έκθεσης.

Εικόνα 11.

Επιμήκυνση γάζας

Μια ακριβής γεωμετρία της γάζας μπορεί να διατηρηθεί μόνο σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη χαμηλή εξέλαση των υλικών της γάζας, κατά την διαδικασία της τάνυσης. Αυτό επιτρέπει μια αξιόπιστη διαδικασία δημιουργίας στένσιλ και βοηθάει στην επαναληψιμότητα της ορθής εναπόθεσης μελανιού καθώς και στη σταθερότητα συμπτώσεων κατά την εκτύπωση.

Ο Patrick Brunner είναι Product Manager της εταιρείας Sefar

Πηγή: Special printing worldwide Digital, Screen & Pad Technology
Μετάφραση: Ράνια Ζαπάντη
Επιμέλεια: Αντώνης Τσιγώνιας - Τεχνολόγος Γραφικών Τεχνών