1

O Ross Balfour (GLOBAL TECHNICAL AND R&D DIRECTOR - CHEMICALS) εξηγεί πώς η βιομηχανοποίηση της μεταξοτυπίας μετατρέπει τον τρόπο ζωής μας

Από τη γέννησή της εκατοντάδες χρόνια πριν, μέχρι την ευρεία υιοθέτησή της στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, η μεταξοτυπία χρησιμοποιήθηκε αρχικά στη δημιουργία έντυπων μέσων επικοινωνίας και διακόσμησης. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται σημάνσεις, οθόνες, σχέδια και μπλουζάκια, κ.ά. Ωστόσο, η ευελιξία της διαδικασίας και το ευρύ φάσμα των υλικών που μπορούν να ωθηθούν μέσω ενός στένσιλ (τελάρου) έχει επιτρέψει σταδιακά στη μεταξοτυπία να επεκταθεί σε εφαρμογές όπου άλλες διαδικασίες εκτύπωσης δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν.

Έκτοτε η μεταξοτυπία με τη βιομηχανοποίησή και την αυτοματοποίησή της έχει φτάσει στο σημείο που σήμερα αποτελεί μια εξαιρετικά αποδοτική και παραγωγική διαδικασία προστιθέμενης κατασκευαστικής αξίας στη μαζική παραγωγή ηλεκτρονικών ειδών. Η ικανότητά της να εναποθέτει με ακρίβεια μοτίβα λειτουργικών υλικών έχει καθιερώσει τη μεταξοτυπία ως μια βασική διαδικασία που χρησιμοποιείται ευρέως στη δημιουργία νέας τεχνολογίας για το σύγχρονο κόσμο μας. Τα προϊόντα που παράγονται με τη μέθοδο της μεταξοτυπίας παρέχουν ευκολίες, χαρακτηριστικά και επιδόσεις που οι περισσότεροι από εμάς θεωρούμε δεδομένα και θα αισθανόμασταν «χαμένοι» τώρα χωρίς αυτά.

Μεταμορφώνοντας το γυαλί

Ας πάρουμε το γυαλί ως ένα παράδειγμα υποστρώματος που έχει μεταμορφωθεί. Το γυαλί στη βασική του μορφή παρέχει διαφανή προστασία από τα στοιχεία. Ωστόσο, η μεταξοτυπία έχει φέρει την επανάσταση στο γυαλί μετατρέποντάς το σε ένα εξαιρετικά λειτουργικό υλικό. Τα πίσω παράθυρα των αυτοκινήτων έχουν τη δυνατότητα αποθάμβωσης και απόψυξης λόγω της ύπαρξης σε αυτά ενός πλέγματος τυπωμένων θερμοστοιχείων.

Το γυαλί μπορεί επίσης να τυπωθεί με ενσωματωμένο θώρακα εκπομπής/λήψης ραδιοσυχνοτήτων (RF) ή με κεραίες για την εξυπηρέτηση σκοπών τηλεπικοινωνίας. Οι γυάλινες οθόνες μπορούν να γίνουν ευαίσθητες στην αφή, χάρη σε ένα πεδίο πυκνωτή, το οποίο παράγεται από περιμετρικά ηλεκτρόδια τυπωμένα με μεταξοτυπία, τα οποία λειτουργούν σε συνδυασμό με μια υποκείμενη διαδραστική οθόνη. Στη συνέχεια, αναλογιστείτε πόσο πολύ η μεταξοτυπία έχει συμβάλει στις προηγμένες τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε καθημερινά και τον αντίκτυπό τους στον τρόπο με τον οποίο ζούμε και εργαζόμαστε με αυξημένη παραγωγικότητα.

Νέο Κύμα Τεχνολογιών

Τα πληκτρολόγια (κειμένου και αριθμητικά) τοποθετούνται επάνω σε τυπωμένους με μεταξοτυπία διακόπτες αφής, προσαρμοσμένους σε άκαμπτες τυπωμένες με μεταξοτυπία, πλακέτες κυκλωμάτων (PCBs). Ωστόσο, και οι δύο αυτές πολύ ώριμες τεχνολογίες αντικαθίστανται τώρα από ένα νέο κύμα πολυλειτουργικών στοιχείων τυπωμένων με μεταξοτυπία, συμπεριλαμβανομένων και των εύκαμπτων και δομικών ηλεκτρονικών. Αυτά τα νέα ηλεκτρονικά διαθέτουν ενσωματωμένα λειτουργικά στοιχεία, όπως χωρητικό αισθητήρα αφής και διακόπτη, αισθητήρα εγγύτητας και πίεσης, ακόμη και λειτουργίες φωτισμού.

Τα εύκαμπτα ηλεκτρονικά είναι ελαφριά, ευέλικτα, διαμορφώσιμα, ευλύγιστα, συγκολλούμενα, πτυσσόμενα και μερικές φορές ακόμα και εκτατά. Τα κατά τη χύτευση διαμορφούμενα δομικά Ηλεκτρονικά (In-Mold Structural Electronics - IMSE) προσφέρουν πλεονεκτήματα όπως κομψό σχεδιασμό χωρίς κινούμενα μέρη και επιπλέον ταχεία προσωποποίηση με τη χρήση κατασκευαστικών μεθόδων προσθήκης υλικών σε μορφή φιλμ. Τόσο η εύκαμπτη όσο και η δομική προσέγγιση επιτρέπουν τη μείωση υλικών και εξαρτημάτων, εξοικονομώντας χώρο και μειώνοντας το βάρος. Τα εύκαμπτα και δομικά στοιχεία υιοθετούνται ταχέως στη μαζική παραγωγή αυτοκινήτων, συσκευών, ιατρικών συσκευών και καταναλωτικών ηλεκτρονικών ειδών κ.λπ.

Κατά τη διαδικασία κατασκευής ηλεκτρονικών, πολλά υλικά τυπώνονται, όπως αγώγιμες μελάνες ή πυρίμαχες πάστες, μελάνες μεγάλης ωμικής αντίστασης, διηλεκτρικά μελάνια, ενθυλακωτικά για σφράγιση, αγώγιμες κόλλες για συγκόλληση και στερέωση των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων, μελάνες ηλεκτροφωταύγειας για φωτισμό, πιεζοηλεκτρικά και πιεζοαντιστατικά μελάνια για παραγωγή ισχύος και ανίχνευση εφαρμοζόμενων δυνάμεων. Αυτά τα διάφορα υλικά συνδυάζονται με μεταξοτυπία και στη συνέχεια χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με συνδεμένα ολοκληρωμένα κυκλώματα και άλλα ηλεκτρονικά εξαρτήματα.
Ορισμένα από αυτά τα στοιχεία, όπως οι MLCC (κεραμικοί πυκνωτές πολλαπλών στρωμάτων), κατασκευάζονται και τα ίδια με τη μέθοδο της μεταξοτυπίας. Τα προϊόντα που κατασκευάζονται περιλαμβάνουν μια μεγάλη ποικιλία αισθητήρων (για ιατρικές διαγνωστικές συσκευές, για περιβαλλοντική παρακολούθηση και για βιομετρικές μετρήσεις), κεραίες (RF, NFC και συγκομιδής ενέργειας), ακόμα και εύκαμπτες τυπωμένες μπαταρίες. Οι τυπωμένες μπαταρίες παρέχουν ενέργεια για έξυπνες ετικέτες, έξυπνες κάρτες, ετικέτες ταυτοποίησης και άλλες φορητές συσκευές, ιατρικές συσκευές και σχεδόν οτιδήποτε άλλο τελικά θα συνδεθεί με το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet ofThings).

2
Ο συνδυασμός διάφορων τυπωμένων με μεταξοτυπία αισθητήρων, κεραιών και μπαταριών με εύκαμπτους συνδέσμους και ηλεκτρονικά, έχει επιτρέψει την άνθηση σε εντελώς νέες εφαρμογές, τεχνολογίες, βιομηχανίες και αγορές. Ένα καλό παράδειγμα αυτού είναι η αγορά φορητών ηλεκτρονικών, που τώρα περιλαμβάνει επίσης τα Ε- textiles, τα E-skin, ακόμα και τα φορτιζόμενα διαδερμικά έμπλαστρα για ελεγχόμενη χορήγηση φαρμάκων για τοπική θεραπεία, κ.λπ.

34

Τυπώνοντας φωτοβολταϊκά στοιχεία

Σε βιομηχανική κλίμακα η μεταξοτυπία είναι περισσότερο από οπουδήποτε αλλού παρούσα στον ταχέως αναπτυσσόμενο τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η παραγωγή φωτοβολταϊκής ενέργειας, πιο γνωστή ως ηλιακή, οδηγείται από τα φωτοβολταϊκά στοιχεία που είναι ουσιαστικά κρυσταλλικά πλακίδια πυριτίου, με ηλεκτρόδια αργύρου, τα οποία «μεταλλοποιούνται» με μεταξοτυπία. Ένα τυπικό ηλιακό πάνελ περιέχει 72 από αυτά τα στοιχεία συνδεδεμένα μεταξύ τους και μπορεί να παράγει περίπου 300W ισχύος.

Μόνο για το έτος 2017, οι παγκόσμιες εγκαταστάσεις παραγωγής φωτοβολταϊκής ενέργειας θα προσθέσουν επιπλέον 80 GW στην ήδη εγκατεστημένη βάση των λειτουργικής κλίμακος βιομηχανικών και οικιστικών συστημάτων. Περισσότερες από τις μισές εγκαταστάθηκαν στην Κίνα και την Ινδία και τα μεγέθη που προστίθενται αυξάνονται κάθε χρόνο.

5

Για να αντιληφθούμε την προοπτική του ζητήματος, τα 80 δισεκατομμύρια watt νεοεγκατεστημένης ισχύος του 2017 προέρχονται από περίπου 20 δισεκατομμύρια τυπωμένα με μεταξοτυπία φωτοβολταϊκά κυκλώματα.Η συνδυασμένη παραγόμενη ισχύος αυτών των κυκλωμάτων εκτιμάται ότι συνεισφέρει αρκετή ενέργεια για την εξυπηρέτηση 40-60 εκατομμυρίων σπιτιών και είναι επίσης ισοδύναμη με την παραγωγή ισχύος περίπου ογδόντα σταθμών μεγάλης κλίμακος παραγωγής ενέργειας από καύση άνθρακα ή πυρηνικών αντιδραστήρων, που δεν χρειάζεται πλέον να κατασκευαστούν.

Αν αυτοί οι σταθμοί κατασκευάζονταν με σκοπό να καταναλώνουν άνθρακα, θα είχαμε συνολική κατανάλωση 60.000 τόνων ανά ώρα. Αυτό αντιστοιχεί σε 220.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που θα εκλύονταν κάθε ώρα χωρίς να υπολογίσουμε τους 600 τόνους διοξειδίου του θείου και άλλους τόσους τόνους οξειδίων του αζώτου που συνοδεύουν το CO2, και που συμβάλουν στην όξινη βροχή και το νέφος. Ένας σταθμός παραγωγής ενέργειας με καύση άνθρακα εκπέμπει επίσης μικροποσότητες σχεδόν όλων των στοιχείων του περιοδικού πίνακα, συμπεριλαμβανομένου του υδραργύρου και των ραδιενεργών στοιχείων. Για την ακρίβεια, ένας τέτοιος σταθμός εκπέμπει περισσότερη ακτινοβολία από έναν πυρηνικό σταθμό σε σωστή λειτουργία.

7

Αίσθηση αφής

6Εκτός από τα φωτοβολταϊκά κυκλώματα, δισεκατομμύρια αισθητήρων γλυκόζης και οθονών αφής τυπώνονται με τη μέθοδο της μεταξοτυπίας κάθε χρόνο. Σύμφωνα με τις αναφορές της IDTechEx, το 98% των τυπωμένων ηλεκτρονικών παράγονται με μεταξοτυπία, γεγονός που επιβεβαιώνεται από όλους τους μεγάλους κατασκευαστές αγώγιμων μελανιών. Η συντριπτική πλειονότητα των τυπωμένων ηλεκτρονικών εξαρτάται από τη χρήση αγώγιμων μελανών με βάση τον άργυρο παρά το γεγονός ότι υπάρχουν μελάνες με βάση το χαλκό ή τον άνθρακα, ή οργανικές και διαφανείς αγώγιμες μελάνες που χρησιμοποιούνται για ειδικές εφαρμογές. Η παγκόσμια αξία της αγώγιμης μελάνης αργύρου που καταναλώνεται κάθε χρόνο ξεπερνά πλέον τα 3 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η εκβιομηχάνιση της μεταξοτυπίας για την παραγωγή ηλεκτρονικών καθιστά τα αγώγιμα μελάνια ως το υλικό για το οποίο χρησιμοποιείται το μεγαλύτερο ποσοστό αργύρου, αντιπροσωπεύοντας ένα ποσοστό 40% του αργύρου που εξορύσσεται κάθε χρόνο. Οι πυρίμαχες πάστες για την κατασκευή φωτοβολταϊκών κυκλωμάτων καταναλώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό του αργύρου, ακολουθούμενες από τους αισθητήρες γλυκόζης και τις χωρητικές οθόνες αφής. Οι τυπωμένοι θερμαντήρες καθισμάτων για την αυτοκινητοβιομηχανία καταλαμβάνουν την τέταρτη θέση.

Η μαζική παραγωγή δισεκατομμυρίων αισθητήρων γλυκόζης μιας χρήσης κάθε χρόνο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη μεταξοτυπία, καθώς χρησιμοποιούνται πολλαπλά στάδια για την εναπόθεση ηλεκτροδίων, διηλεκτρικών στρωμάτων, συγκολλητικών ουσιών για συναρμολόγηση, ακόμη και για τα ίδια τα αντιδραστήρια, προκειμένου να κατασκευαστεί μια λειτουργική συσκευή.

Η συνολική λίστα με τα είδη των αισθητήρων που παράγονται με τη μέθοδο της μεταξοτυπίας είναι εκπληκτική. Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα προϊόντων για χρήση στην αυτοκινητοβιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των αισθητήρων για την ένδειξη της κατάστασης των καθισμάτων (ελεύθερο ή όχι) και της ανίχνευσης της στάθμης υγρών, όπως επίσης και για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών. Οι τυπωμένοι αισθητήρες δύναμης μπορούν να ανιχνεύσουν την πίεση ή την καταπόνηση και πλέον χρησιμοποιούνται ευρέως σε πολλές βιομηχανικές εφαρμογές, καθώς και για την κατασκευή μουσικών οργάνων. Τα τυπωμένα με μεταξοτυπία ηλεκτρόδια αποτελούν επίσης τη βάση μιας ευρείας σειράς αισθητήρων που χρησιμοποιούνται για την παρακολούθηση της θερμοκρασίας ή της υγρασίας ή για την ανάλυση αερίων και χημικών. Πολλά από αυτά είναι χαμηλού κόστους, ακόμη και μίας χρήσης.

Η δυνατότητα ενσωμάτωσης τυπωμένων αισθητήρων με τυπωμένες κεραίες, ακόμα και εύκαμπτες τυπωμένες μπαταρίες έχει προωθήσει την ανάπτυξη φορητών ιατρικών συσκευών για απομακρυσμένη παρακολούθηση ασθενών. Τέτοια συστήματα περιλαμβάνουν επιθέματα που μπορούν να διαβιβάσουν πληροφορίες ζωτικών παραμέτρων ή να καταγράψουν ηλεκτροκαρδιογραφήματα, καθώς και πιο κοινότοπα παραδείγματα που περιλαμβάνουν αισθητήρες που ανιχνεύουν μεταβολίτες και ηλεκτρολύτες στον ιδρώτα κατά τη μέτρηση της φυσικής κατάστασης ή για ανίχνευση βιοδεικτών στις μετρήσεις στεσογόνων παραγόντων. Στην πραγματικότητα, βρισκόμαστε στη μέση μιας ψηφιακής επανάστασης στον τομέα της υγείας.

Από τις συνδεδεμένες πλατφόρμες που μεταδίδουν σε πραγματικό χρόνο δεδομένα ζωτικής σημασίας για την υγεία, στις συσκευές που εντάσσονται στο«Διαδίκτυο των πραγμάτων» (Internet of Things) και που επιτρέπουν την απομακρυσμένη παρακολούθηση ασθενών, η ιατρική δεν ήταν ποτέ άλλοτε πιο «συνδεδεμένη», και αυτό το χρωστά στη μεταξοτυπία.

Στην καταναλωτική αγορά, οι συσκευές παρακολούθησης της φυσικής κατάστασης αποτελούν ένα καλό παράδειγμα ενός εύκαμπτου τυπωμένου ηλεκτρονικού προϊόντος που πέτυχε τους στόχους της αγοράς, με πολλά εκατομμύρια να πωλούνται κάθε χρόνο.

Μικρότερα και ευφυέστερα

Από όλες τις διαφορετικές ηλεκτρονικές εφαρμογές για μεταξοτυπία, μια από τις μεγαλύτερες και τεχνικά πιο απαιτητικές εφαρμογές είναι η παραγωγή ηλεκτροδίων που χρησιμοποιούνται στις χωρητικές οθόνες αφής των έξυπνων τηλεφώνων (smartphones).

Οι απαιτήσεις σμίκρυνσης για συσκευές χειρός έχουν οδηγήσει στις μέρες μας τα πλάτη των τυπωμένων γραμμών και των μεταξύ τους αποστάσεων αρκετά κάτω από τα 50 μικρόμετρα, προκειμένου να συρρικνωθεί η στεφάνη γύρω από την οθόνη και να μεγιστοποιηθεί η επιφάνειά της.

Η μεταξοτυπία της σύγχρονης τεχνολογικής στάθμης μπορεί να εκτυπώσει γραμμές και διάκενα μέχρι 20-25 μικρόμετρα, αν και αυτό πιθανότατα πλησιάζει το πρακτικό κάτω όριο της τεχνολογίας για τη μαζική παραγωγή. Ακόμη και αν η τάση για σμίκρυνση συρρικνώσει περαιτέρω αυτές τις διαστάσεις, είναι πιθανό ότι η μεταξοτυπία θα κατέχει ακόμα μια θέση ως την προτιμώμενη μέθοδο για την ακριβή εναπόθεση της αγώγιμης μελάνης. Τα μεμονωμένα ηλεκτρόδια μπορούν επίσης να κατασκευαστούν με την επόμενη τεχνολογία της χάραξης με λέιζερ.

Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία IDC, οι αποστολές έξυπνων κινητών τηλεφώνων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017 ανήλθαν σε 347 εκατομμύρια, με αύξηση κατά 4,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Εκτιμάται ότι το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πλέον πρόσβαση σε ένα έξυπνο κινητό τηλέφωνο, με ποσοστά σε Ευρώπη και Η.Π.Α.να φτάνουν το 70%. Τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα με οθόνες αφής τυπωμένες με μεταξοτυπία είναι πλέον ο νούμερο ένα τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν μεταξύ τους, συνδέονται στο διαδίκτυο και στον έξω κόσμο.

Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση

Είναι μια ευρέως αποδεκτή θεωρία ότι τρεις κομβικοί παράγοντες οδήγησαν τόσο στην πρώτη όσο και στη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση και ότι μια τρίτη επανάσταση βρίσκεται τώρα σε εξέλιξη. Αυτοί οι τρείς παράγοντες αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους με απροσδόκητους και συνεργειακούς τρόπους, προκειμένου να ενθαρρύνουν την καινοτομία και την ανάπτυξη και να παράξουν πλούτο. Οι κομβικοί παράγοντες είναι μια νέα πηγή ενέργειας, ένα νέο σύστημα επικοινωνίας και ένα νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

8

Η πρώτη βιομηχανική επανάσταση ξεκίνησε στο Ηνωμένο Βασίλειο στα τέλη του 1700. Οφείλεται στη μετάβαση από το ξύλο στον άνθρακα ως πηγή ενέργειας υψηλής πυκνότητας, η οποία οδήγησε σε ατμοκίνητα πλοία και τρένα και στην εκβιομηχάνιση κλωστοϋφαντουργικών και άλλων βιομηχανιών. Το νέο σύστημα επικοινωνίας ήταν η διαδεδομένη διανομή εφημερίδων και βιβλίων μαζικής παραγωγής, τα οποία βελτίωσαν την παιδεία και την εκπαίδευση. Το νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα βασίστηκε σε Χρηματιστήρια, τα οποία δημιούργησαν τους οικονομικούς πόρους που ήταν απαραίτητοι για την υποστήριξη της ανάπτυξης.

9

10

Στη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση, που γεννήθηκε στις Η.Π.Α. στα τέλη του 1800, γινόταν χρήση πετρέλαιου που πρόσφατα είχε ανακαλυφθεί η ηλεκτρική ενέργεια ως νέα πηγή ενέργειας. Η ηλεκτρική ενέργεια έδωσε επίσης την δυνατότητα για εφευρέσεις όπως ο τηλέγραφος, το τηλέφωνο και εν τέλει, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση ως νέες μέθοδοι επικοινωνίας από απόσταση. Οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης εισήχθησαν ως νέος τρόπος χρηματοδότησης επενδύσεων και ανάπτυξης με μειωμένο κίνδυνο.

Στην περίπτωση της τρίτης βιομηχανικής επανάστασης, αυτή είναι πραγματικά ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Η νέα πηγή ενέργειας είναι ανανεώσιμη, αλλά κυρίως ηλιακή. Το νέο σύστημα επικοινωνίας είναι το διαδίκτυο, το οποίο αναπτύχθηκε για ανταλλαγή εγγράφων και ηλεκτρονικών μηνυμάτων, αλλά γρήγορα εξελίχθηκε και έφερε δυνατότητες συνομιλίας μέσω βίντεο, κοινωνικών μέσων και επιχειρηματικών αλληλεπιδράσεων. Το νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο βασίζεται στην ευκολία και την εύκολη πρόσβαση, είναι μια επέκταση της ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων (Electronic Funds Transfer - EFT), το οποίο ενεργοποιείται με νέες εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας. Αυτές περιλαμβάνουν τις έξυπνες κάρτες και τα peer-to-peer συστήματα πληρωμών όπως τα: PayPal, GoogleWallet, ApplePay και μια σειρά άλλων εφαρμογών που συνδέουν τα συστήματα πληρωμών με τραπεζικούς λογαριασμούς. Αυτά είναι συνήθως προσβάσιμα μέσω της τεχνολογίας NFC, ή μέσω αναγνωστών γραμμωτών κωδίκων μέσω της κάμερας του κινητού ή μέσω διαδικτύου, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις κυρίως μέσω συσκευών με οθόνη αφής. Μετά από αιώνες ανταλλαγής, έπειτα τη χρήση νομισμάτων και, στη συνέχεια, χαρτονομισμάτων, το νόμισμα έχει πλέον ψηφιακό χαρακτήρα. Ωστόσο, αν εξακολουθεί κανείς να προτιμά τα παραδοσιακά χρήματα, τότε ένα ATM με οθόνη αφής επιτρέπει την άμεση πρόσβαση στα χρήματα από οπουδήποτε και αν βρίσκεται στον κόσμο, σε τοπικό νόμισμα.

11Αν δεχτούμε τις τρείς αρχές της επανάστασης που αναφέρθηκαν παραπάνω, τότε δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε τη συνεισφορά της ταπεινής αυτής διαδικασίας του να σπρώχνεις το μελάνι μέσα από τη γάζα με τη βοήθεια της σπάτουλας. Το γεγονός είναι ότι δεν θα ήμασταν εδώ που είμαστε σήμερα χωρίς την οικονομικά αποδοτική, μαζικής παραγωγής τεχνολογία που πηγάζει από μια παλιά διαδικασία γνωστή ως μεταξοτυπία.

 

 

 

Από το περιοδικό PRINTING SPECIALIST
Μετάφραση: Διονυσία Γιώργη
Επιμέλεια: Μάριος Τσιγώνιας